Αγάπη προς τον πλησίον
«Εντολή καινή δίδωμι υμίν ίνα αγαπάτε αλλήλους, καθώς ηγάπησα υμάς, ίνα και υμείς αγαπάτε αλλήλους»
(Ιωαν. ιγ΄ 34).
«…αυτή εστίν η εντολή η εμή, ίνα αγαπάτε αλλήλους καθώς ηγάπησα υμάς»
(Ιωαν. ιε΄ 12)
Τα λόγια αυτά του Χριστού μας ειπώθηκαν πριν από το πάθος. Γι’ αυτό και έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα. Αν τα λόγια ενός πατέρα ετοιμοθάνατου έχουν σημασία και σπουδαιότητα μεγάλη για τα παιδιά του, ασύγκριτα μεγαλύτερη σπουδαιότητα έχουν τα λόγια του ΚΥΡΙΟΥ μας, που τα είπε πριν να προσφέρει τον εαυτό ΤΟΥ θυσία στο βωμό της Αγάπης.
Επειδή λοιπόν οι μαθητές του αλλά και όλοι εμείς σήμερα μπορεί να νοιώθουμε κάποτε έρημοι και λυπημένοι στη ζωή μας ο Κύριος μας λέγει ότι μας δίδει δυνατό φύλακα την αγάπη. Και αν έχετε αυτή θα είσθε ανίκητοι, δυναμωμένοι ο ένας από τον άλλο και για να μην απορούμε πως είναι καινούργια η εντολή της Αγάπης ενώ αναφέρεται και στην Παλαιά Διαθήκη λέγει καθώς εγώ σας αγάπησα, έτσι να αγαπάτε και σεις ο ένας τον άλλο. Σας αγάπησα όπως ήσασταν χωρίς να έχετε κάνει κανένα κατόρθωμα ή ηρωική πράξη. Έτσι και εσείς δωρεάν να αγαπάτε ο ένας τον άλλο. Αυτή είναι η καινή εντολή να αγαπάς τον γείτονά σου χωρίς να σε έχει ευεργετήσει αλλά ακόμη και αν σε έχει αδικήσει όχι να αγαπάτε αυτούς που σας αγαπούν, αυτό το κάνουν και οι ειδωλολάτρες.
Είναι «καινή» δηλαδή καινούργια η αγάπη του Χριστού όχι γιατί δεν υπήρχε σαν λέξη προηγουμένως, αλλά γιατί τώρα παρουσιάζεται με το ουσιαστικό της περιεχόμενο που ξεπηδάει από την αγάπη του Θεού. Η δική Του λοιπόν εντολή «ίνα αγαπάτε αλλήλους» είναι με καινούργιο περιεχόμενο. Να υπάρχει δηλαδή ένας σύνδεσμος αγάπης ουσιαστικός, συνεχής, διαρκής.
Γι’ αυτό ο Κύριος προχωρεί και προσθέτει τρεις ακόμη βαρυσήμαντες λέξεις «καθώς ηγάπησα υμάς». Δε φτάνει δηλαδή να έχετε μεταξύ σας μια κάποια αγάπη, έστω ακόμη κι αν αυτή είναι γνήσια και αληθινή. Αλλά στη μεταξύ σας αγάπη, ας έχετε εμένα πρότυπό σας. Ζητώ από σας τους μαθητές μου όλων των αιώνων, να αγαπάτε ο ένας τον άλλο κατά το μέτρο, το βαθμό και την ποιότητα της αγάπης, με την οποία εγώ σας αγάπησα.
Ας σκεφτούμε, παιδιά, σε τι βαθμό και με ποιο μέτρο μας αγάπησε ο Λυτρωτής. Ο στίχος 13 του ιε’ κεφ. κατ. Ιωαν. αποτελεί μια θαυμάσια ερμηνεία του «καθώς» «Μείζονα ταύτης αγάπην ουδείς έχει, ίνα τις την ψυχήν αυτού τη υπέρ των φίλων αυτού». Η θυσία, το πνεύμα της θυσίας είναι το μυστικό της γνησιότητας της αγάπης μας για τους άλλους. Αρχίζει από τα μικρά και ασήμαντα της καθημερινής μας ζωής και φτάνει μέχρι την απάντηση του εαυτού μας χάρη των άλλων.
Όλος ο κόσμος την λέει «ρακοσυλλέκτρια της αγάπης». Έγραφαν εδώ και λίγα χρόνια οι εφημερίδες. Ήταν μια ηλικιωμένη γυναίκα, κάθε απόγευμα, άφηνε το σπίτι της και γύριζε στις γειτονιές, μαζεύοντας άχρηστα αντικείμενα. Με τα χρήματα που έπαιρνε, εσπούδασε 22 φτωχά παιδιά που έγιναν γιατροί, δικηγόροι, καθηγητές, μηχανικοί. Αυτή την τόσο ταπεινωτική δουλειά την έκανε δώδεκα και πλέον χρόνια χωρίς να κουρασθεί. Η αγάπη συνδέεται αδιάσπαστα με την ανιδιοτέλεια, την αυταπάρνηση, την αυτοθυσία. Η γνήσια αγάπη όχι μόνον «ου ζητεί τα εαυτής», αλλά ποτέ δεν ελπίζει σε ανταπόδοση. Φτάνει ως την θυσία.
Όταν επαινούσαν τον Άγιο Ιωάννη του Ελεήμονα για τα έργα της αγάπης του, τους ανέφερε το εξής για να τους δείξει πόσο και ο ίδιος και οι άλλοι ήσαν πίσω: Ο Άββας Σεραπίων δίδει στους πτωχούς όλα τα χρήματά του και τέλος το επανωφόρι του. Προχωρεί πιο πέρα και βλέπει άλλον γυμνό να τρέχει από το κρύο και του δίδει το εσωτερικό του ρούχο.
Όταν δε στο δρόμο τον ρωτά ένας μαθητής του ποιος σ’ έκανε έτσι, απαντά : «χάριτι θεία αυτό το Ευαγγέλιο» και του δείχνει την Καινή Διαθήκη, την οποία ύστερα από λίγο την πωλεί για να ενισχύσει άλλο φτωχό. Τέλος πωλείται αυτός ο ίδιος, για να ενισχύσει μια πτωχή χήρα με ορφανά.
Ιδιαίτερα αυτό το παράδειγμα μας δίνει να κατανοήσουμε ότι η αγάπη είναι δίδουσα. Δίδει τον εαυτό της, χαρίζει, ευεργετεί, διακονεί. Η αγάπη δεν γνωρίζει όρια. Τέρμα δεν έχει. Είναι ανεξάντλητη. Είναι η πρώτη και κύρια μέριμνα του Χριστιανού. Κάθε πρωί – έγραφε ένα περιοδικό – να παίρνεις την απόφαση να κάνεις ευτυχισμένη την ημέρα σ’ ένα τουλάχιστον άνθρωπο. Ένα ρούχο, ένα λόγο παρηγορητικό στο θλιμμένο. Εάν αυτό το κάνεις κάθε μέρα ευεργετείς 365 πρόσωπα το χρόνο. Κι αν ζήσεις μόνο 40 χρόνια από τότε που θα αρχίσει αυτή τη δουλειά θα έχει κάνει 14.600 ευτυχισμένους ανθρώπους…
Όμως ας επιστρέψουμε ξανά στο αγιογραφικό μας χωρίο. «Εντολή καινήν δίδωμι υμίν, ίνα αγαπάτε αλλήλους». Η Χριστιανική αγάπη για μας τους πιστούς δεν είναι κάτι προαιρετικό αλλά καθήκον, είναι νόμος. Είναι οφειλή. «Μηδενί μηδέν οφείλοντες, ειμή το αγαπάν αλλήλος» (Ρωμ. ιγ’ 8) .
Μια τέτοια αγάπη, ολοκληρωμένη, δεν είναι έργο και κατόρθωμα του ανθρώπου. Είναι θείο δώρο. Η Αγ. Γραφή έτσι μας την παρουσιάζει. «Η αγάπη εκ Θεού εστί» (Α΄ Ιωαν. δ΄ 7)
Ο Απ. Παύλος μας λέει ότι είναι ο πρώτος καρπός του Αγίου Πνεύματος. Ο Θεός έχει εναποθέσει μέσα στο είναι μας την αγάπη, το πνεύμα της αγάπης δεν θα μας το διδάξει καμιά επιστήμη μας την χαρίζει ο Θεός διά του Αγ. Πνεύματος.
Ποιος μπορεί να αμφισβητήσει πως η αγάπη είναι η πρώτη και μεγάλη αρετή; Η αγάπη είναι το φως στη ζωή μας.
Αγάπη όχι χρήματα. Το χρήμα διέφθειρε τα πάντα. Η αγάπη δεν είναι «χρήμα». Είναι μια πράξη της καρδιάς, είναι η προσφορά του εαυτού μας που μας εξυψώνει.
Είναι η προσφορά των υπαρχόντων μας. Είναι η πηγή κάθε χαράς. Η αγάπη δεν γνωρίζει κοινωνικές τάξεις, ράτσες ή ψυχές. Η αγάπη περιφρονεί τα σύνορα. («Ασκητική της Αγάπης» Γαβριλία μοναχή). Η αγάπη είναι η εντολή του Θεού, αντανακλά την αιωνιότητά ΤΟΥ. είναι το εισιτήριο για την αιωνιότητα.
Η θυσία, η προσφορά της ζωής του Ιησού για τον καθένα μας, είναι η βάση και το μέτρο, με το οποίο πρέπει να μετρούμε την αγάπη μας. Αν σκεφτούμε μάλιστα για ποιους έκαμε ο Κύριος αυτή την ανέκφραστη θυσία. «Έτι αμαρτωλών όντων ημών Χριστός υπέρ ημών απέθανεν». Ούτε καν φίλοι, αλλά εχθροί Του.
Η αγάπη του Κυρίου μας ας ραγίσει, επί τέλους, τις σκληρές καρδιές μας, για να αποφασίσουμε και μεις ν’ αγαπάμε τους αδελφούς μας μέχρι θυσία.
«Οφείλομεν και ημείς υπέρ των αδελφών τας ψυχάς τιθέναι». (Α’ Ιωαν. Γ’ 16)