Η αληθινή έννοια της Μετάνοιας
Εισαγωγή: “Όταν θέλει κάνεις να μιλήσει με ειλικρίνεια και καθαρότητα για τη μετάνοια, αισθάνεται ότι διακατέχεται από δέος και από τη συναίσθηση της αναξιότητας να θίξει ένα θέμα τεράστιας σημασίας. Να μιλήσει για την αλλοίωση της ψυχής. Να μιλήσει για την αναγέννηση της ψυχής και τα εσωτερικά βιώματα της. Να μιλήσει για την ταλαιπωρία και περιπέτεια της ανθρώπινης υπάρξεως, στην οποία οδηγεί η αμαρτία και η απομάκρυνση από τον Θεό. Να μιλήσει για τη χαρά και την αγαλλίαση που αισθάνεται καθώς ξαναβρίσκει με τη μετάνοια τον Θεό και τόσα άλλα.
Και είναι δύσκολο να μιλήσει κάνεις για την μετάνοια για πολλούς λόγους, αλλά κυρίως γιατί η μετάνοια είναι ένα γεγονός με παγκόσμιες και οικουμενικές διαστάσεις. Κάνει μεγάλη εντύπωση μια αξιοπρόσεκτη φράση που υπάρχει στον Μέγα Κανόνα που ψάλλουμε τη Μεγάλη. Τεσσαρακοστή.
«Πρόσεχε, Ουρανέ και λαλήσω.
Γη ενωτίζου φωνής μετανοούσης Θεώ».
(Πρόσεχε Ουρανέ σ’ αυτά που θα σου πω.
Γη άκουσε με προσοχή τα λόγια ενός ανθρώπου που μετανοεί).
Παρατηρούμε το εξής συγκλονιστικό στη φράση αυτή. Ένας, μόνο, άνθρωπος μετανοεί για τις αμαρτίες του και το γεγονός αυτό παίρνει παγκόσμιες, υπερκόσμιες και οικουμενικές διαστάσεις. «Πρόσεχε ουρανέ… γη άκουσε με προσοχή…». Είναι η φωνή ενός ανθρώπου που μετανοεί. Και η τόλμη του αυτή μας εκπλήσσει.
Αυτή τη μετάνοια που έχει τέτοιες διαστάσεις θα πλησιάσουμε και θα μελετήσουμε μαζί σήμερα.
Πολύτιμη βοήθεια στη μαθητεία μας αυτή θα έχουμε μια διάλεξη του Σταύρου Μπελογιάννη, καθηγητή της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και Διευθυντή της Νευρολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ Θεσσαλονίκης. Ο κ. Μπαλογιάννης, εξαίρετος επιστήμονας και βαθύς μελετητής των Πατέρων της Εκκλησίας, συνδυάζει άριστα στην ομιλία του αυτή τη σύγχρονη επιστημονική γνώση και τις πατερικές εμπειρίες και ικανοποιεί έτσι την ανήσυχη νεανική ψυχή.
Θα διαβάσουμε κάποιες παραγράφους από την ομιλία αυτή και θα σχολιάσουμε αναλόγως με το ενδιαφέρον που θα προκαλούν.
Α’. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΜΑΡΤΙΑ
Για να μιλήσουμε για τη μετάνοια πρέπει πρώτα να μιλήσουμε για το τι σημαίνει αμαρτία, πως και πόσο ταλαιπωρείται ο άνθρωπος από την αμαρτία.
1. Αμαρτία είναι η απομάκρυνση του ανθρώπου από τον Θεό.
Αμαρτία θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η απομάκρυνσης του ανθρώπου από τον Θεό. Αμαρτία είναι η παράβαση του θελήματος του Θεού. Αμαρτία είναι η κάθε στιγμή της ψυχής του ανθρώπου, που δεν βρίσκεται «εν Χριστώ Ιησού». Αμαρτία είναι το κάθε δευτερόλεπτο του ανθρώπου που η καρδιά του δεν πάλλει από αγάπη προς τον Κύριο.
Η αμαρτία επιστημονική πλέον απομακρύνει τον άνθρωπο από τη γνώση του Θεού. Ο άνθρωπος μέσα από την αγάπη του Θεού φτάνει στη γνώση του Θεού. Η αμαρτία τραυματίζει την αγαπητική σχέση με τον Θεό και έτσι μας απομακρύνει από τη γνώση του Θεού.
2. Η αμαρτία δεν είναι απλό σφάλμα. Είναι ψυχικό γεγονός.
Αμαρτία δεν είναι μια τυπική νομική παράβαση, αλλά μια καρδιακή σχέση. Με μια τέτοια θεώρηση, αμαρτία δεν είναι απλώς κάποιο παράπτωμα, κάποιο σφάλμα, κάποιο πάθος, κάποια κακή ενέργεια, αλλά είναι κάποια εσωτερική θέση του ανθρώπου απέναντι στον Κύριο.
Η αμαρτία είναι ένα ψυχικό γεγονός, ένα γεγονός που αλλοιώνει εξ ολόκληρου, εκ βαθέων την ανθρώπινη ψυχή. Αμαρτία είναι ένας λαβύρινθος μέσα στον οποίο εισέρχεται ο άνθρωπος. Είναι ένας χώρος που συνέχεια περιορίζεται το οπτικό του πεδίο. Έτσι κάθε στιγμή, μέσα στο χώρος αυτό της αμαρτίας γίνεται μια κραυγή απελπισίας, γίνεται ένα συναίσθημα θλίψεως, γίνεται ένας πόνος, γίνεται μια αποδυνάμωση, μια κατιούσα πορεία έτσι που κάθε στιγμή ο άνθρωπος δεν είναι αυτός που ήταν πρώτα.
3. Η αμαρτία κάνεις τον άνθρωπο εχθρό του εαυτού του.
Η αμαρτία κάνεις τον άνθρωπο να γίνεται εχθρός του εαυτού του. Επιφανειακά η αμαρτία είναι κάποια μορφή αγάπης στον εαυτό μας. Βαθύτερα, όμως, κάθε αμαρτία σημαίνει εχθρότητα στον ίδιο τον εαυτό μας, σημαίνει αλλοίωση της ψυχής. Αλλά η διάσπαση της ενότητας του εσωτερικού μας κόσμου είναι πράξη εχθρική προς τον εαυτό μας.
4. Η αμαρτία φέρνει θύελλα στην ψυχή.
Με την αμαρτία αρχίζει μια θύελλα στην ψυχή του άνθρωπου. Ο άνθρωπος αισθάνεται ότι δεν είναι πια στο λιμάνι που ήταν, όσο κι αν η αμαρτία του φαινόταν εξιδανικευμένη. Βρίσκεται τώρα σε μια θύελλα, βρίσκεται σε μια ευρύτητα κυμάτων που τον πλήττουν πανταχόθεν. Τα κύματα μπορεί να μην τα βλέπει κάνεις άλλος, τα βλέπει όμως ο ίδιος μέσα του και υπάρχει η πρόγευση του θανάτου. Τώρα αρχίζει μέσα του μια άλλη αγωνία. Νιώθει την έλλειψη του φωτός, νιώθει το σκότος, νιώθει τη μοναξιά. Αλλά από αδυναμία και πάλι ξαναπέφτει, με αποτέλεσμα η μια πτώση να διαδέχεται την άλλη και μέσα στην ψυχή του να έχει διαρκώς αναστάτωση, να βρίσκεται σε θύελλα.
5. Ο νέος που πέφτει στην αμαρτία ψάχνει για συνενόχους.
Ο άνθρωπος που πέφτει στην αμαρτία ψάχνει να δει και ποιοι άλλοι έχουν πέσει, για να πείσει τον εαυτό του ότι δεν είναι ο μόνος με αυτά τα ελαττώματα. Μοιάζει πολύ με τον άρρωστο σωματικά, που ψάχνει να βρει και πόσοι άλλοι πάσχουν και μαθαίνει γρήγορα ποιοι στο περιβάλλον του, στο χώρο του, στην πόλη του πάσχουν από την ίδια αρρώστια. Γιατί το κάνει αυτό; Τον παρηγορεί η αίσθηση ότι δεν είναι μόνος αυτός που πάσχει, είναι και πολλοί άλλοι και αυτό τον παρηγορεί.
Το ίδιο συμβαίνει και με την αμαρτία. Ο νέος που πέφτει στην αμαρτία προσπαθεί να βρει και άλλους που έκαναν το ίδιο, για να πει: Ο άλλος είναι χειρότερος από μένα. ‘Ότι δηλαδή έκανε ο Φαρισαίος, όταν δείχνοντας τον Τελώνη είπε: «Εγώ δεν είμαι σαν αυτόν τον Τελώνη». Έτσι συγκρίνοντας τον εαυτό μας με τον άλλο αμαρτωλό λέμε: Εγώ είμαι τέλειος, είμαι πολύ καλός, δείτε τι γίνεται έξω, δείτε τι υπάρχει έξω στον κόσμου! Και έτσι συνεχίζουμε να αμαρτάνουμε.
Β’. ΤΑ ΠΑΘΗ ΜΑΣ ΟΔΟΦΡΑΓΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΨΥΧΉ
1. Το κάθε πάθος προκαλεί αλλοίωση. Ο άνθρωπος γίνεται διαφορετικός από ότι ήταν πριν.
Κάθε πάθος, κάθε αμαρτία προκαλεί αλλοίωση στην εσωτερική ζωή του άνθρωπου. Ένα πάθος μπορεί να είναι απλό στην αρχή. Γίνεται σύνθετο αργότερα, όταν εγκαθίσταται στον εσωτερικό κόσμο και καταλαμβάνει όλο και περισσότερο χώρο μέσα στην ψυχική επιφάνεια του άνθρωπου. Για να γίνει αυτή η εγκατάσταση του πάθους, αμβλύνονται τα αξιολογικά κριτήρια και ο νέος βλέπει με πνεύμα συμβιβασμού τα πάντα.
Το κύριο πρόβλημα για τον άνθρωπο, στην ψυχή του οποίου εγκαθίστανται πάθη, είναι ότι κάθε πάθος κάνει τον άνθρωπο να είναι διαφορετικός από αυτό που ήταν πριν. Και φυσικά, χειρότερος. Το κάθε πάθος είναι ένα οδόφραγμα στην αγάπη του για τον Κύριο. Η αγάπη προς τον Χριστό, από πρώτο και μέγιστο αγαθό που πρέπει να είναι, με τα πάθη αμβλύνεται και ο άνθρωπος καθηλώνεται στο κοσμικό φρόνημα, στην κοσμική σκέψη, η οποία κυριαρχεί πλέον στην καθημερινή του ζωή και στις κοινωνικές του σχέσεις, μαραίνοντας την αγάπη προς τον Χριστό.
2. Τα πάθη δεσμεύουν την ελευθερία της ψυχής.
Το κάθε πάθος δεσμεύει την ψυχική ελευθερία του άνθρωπου. Τον καθηλώνει στη δουλεία του πάθους. Αντίθετα ο άνθρωπος του Θεού, ως εικόνα του Θεού, είναι ελεύθερος, δεν έχει τα οδοφράγματα των παθών. Είναι ελεύθερος να μπορεί να λέει «όχι» σε κάθε τι που τον απομακρύνει από τον Θεό. Είναι ελεύθερος να πέσει στην πυρά, ν’ ανέβει στο Σταυρό, να μπει στο σπήλαιο μέσα, να μπει στη φυλακή για την αγάπη του Κυρίου. Είναι ελεύθερος να πει το «για μένα η ζωή μου είναι ο Χριστός και το να πεθάνω κέρδος». Όλη αυτή η ελευθερία έχει μια τεράστια διάσταση, που δεν μπορεί να συγκριθεί με καμία έννοια ανθρώπινης ελευθερίας.
Η ελευθερία αυτή, για την οποία τόσο αγωνίζεται ο άνθρωπος, δεσμεύεται κάθε φορά που ο άνθρωπος υποκύπτει στο πάθος, υποκύπτει στην αμαρτία, υποκύπτει στο συμβιβασμού, υποκύπτει στην εσωτερική συγκατάθεση.
Γ’. ΑΜΑΡΤΙΑ ΚΑΙ ΠΕΙΡΑΣΜΟΣ
1. Κάθε αμαρτία έχει μια σειρά στάδια.
ΟΙ Πατέρες πολύ ωραία καθόρισαν τι σημαίνει αμαρτία, τι σημαίνει πειρασμός, τι σημαίνει ψυχοπαθολογία. Κάθε αμαρτία έχει μια σειρά από στάδια. Πρώτα υπάρχει ένας διάλογος με τον πειρασμό, ο οποίος εισέρχεται μέσα στην ανθρώπινη ψυχή άμεσα η έμμεσα. Ο πειρασμός είναι μια υπαρκτή κατάσταση για όλους τους ανθρώπους. Σε άλλους δημιουργεί πνεύμα αντιστάσεως και δυναμώνει έτσι η ψυχή. Σε άλλους μπορεί να αποτελέσει αίτια που οδηγεί στην αμαρτία. Όσο ο άνθρωπος κρατιέται από το Σταυρό του Χριστού, οι πειρασμοί τον βρίσκουν άτρωτο.
Αν ο άνθρωπος χαλαρώσει τη σχέση του με το Σταυρό του Χριστού, τότε αρχίζει ο διάλογος με τον πειρασμό. Στην αρχή αντιστέκεται, μετά θέλει να δοκιμάσει και όσο συνεχίζεται ο διάλογος (και δεν υπάρχει σταθερή αρνητική στάση) τόσο και πιο πολύ διαβιβρώσκεται και αλλοιώνεται η απλότητα της ανθρώπινης ψυχής. Κάθε καινούργιος πειρασμός βρίσκει τον άνθρωπο έτοιμο να κάνει νέες υποχωρήσεις. Εκείνο που αρχικά απέρριπτε εκ βάθρων, τώρα το απορρίπτει λιγότερο. Εκείνο που το θεωρούσε μέγιστο αγαθό, τώρα το βλέπει να μην έχει την κορυφαία θέση που είχε πριν στην ψυχή του κ.ο.κ. Σιγά-σιγά εμπεδώνεται μέσα του ότι αυτός μπορεί να λύσει μόνος του τα εσωτερικά του προβλήματα. Τελικά, φτάνει κάποτε να συμφιλιωθεί με την αμαρτία μέσω μιας διεργασίας, που αρχίζει με το διάλογο, μετά έρχεται η σκέψη ότι στη σημερινή κοινωνία είναι δύσκολο να ζήσει κάνεις με τρόπο απόλυτο, ότι τα υψηλή βιώματα είναι για τους μοναχούς, ότι ο άνθρωπος που ζει στην κοινωνία πρέπει να έχει ευρύτητα σκέψεως, να συμφιλιωθεί με τα ασυμφιλίωτα κ.λπ. Μια διεργασία δηλαδή που κάνει το άλλοτε τραγικό να γίνεται τώρα ωραίο, αφού οι άνθρωποι έτσι ζουν και έτσι σκέπτονται.
2. Η εξιδανίκευση της αμαρτίας.
Αυτή η εξιδανίκευση της αμαρτίας αποτελεί πάλι μια τροχοπέδη στην πορεία του άνθρωπου προς τον Θεό, άλλο ένα οδόφραγμα, που μεταβάλλει την αμαρτία σ’ ένα ψυχικό βιώματα.
Στο σημείο αυτός πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι κάθε τι που απομακρύνει τον άνθρωπο από τον Θεό είναι μέγιστο κακό. Όσο κι αν είναι αποδεκτό απ’ όλους, όσο κι αν βιώνεται μέσα στον κοινωνικό χώρο, είναι μέγιστο κακό, είναι θάνατος.
Ας έρθουμε τώρα στην εξέταση του κυρίου θέματος μας, που είναι η μετάνοια. Και πιο συγκεκριμένα ας δούμε τι ακριβώς είναι μετάνοια.
Δ’. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΜΕΤΑΝΟΙΑ
1. Μετάνοια είναι ένα πέταγμα ψηλά. Μια άνθιση.
Η μετάνοια είναι ένα πέταγμα με το οποίο ο άνθρωπος πετάει ξανά στον ουρανό. Ο καθένας αισθάνεται το βάρος της αμαρτίας, αισθάνεται τον πόνο, αισθάνεται το σβήσιμο όλων των προσδοκιών του. Η μετάνοια είναι ένα πέταγμα ξανά. Είναι μια απελευθέρωση από το βάρος.
Η μετάνοια είναι μια ανύψωση. Ο άνθρωπος πετά αλλά συγχρόνως ανυψώνεται, όπως όταν ανεβαίνει σε μια κορυφή. Είναι μια επίπονη πορεία, όπως η πορεία του ορειβάτη. Και η πορεία αυτή γίνεται μέσα στην ψυχή του άνθρωπου, όπου τα πάθη και η αμαρτία οικοδόμησαν βουνά ολόκληρα. Μετάνοια είναι η υπέρβαση όλων αυτών των δυσκολιών. Είναι η προσπάθεια του άνθρωπου να ξαναβρεί «το αρχαίον κάλλος», να ανέβει και να μπορέσει από μια κορυφαία θέση να βρει τον εαυτό του τού χθες, να δει τον εαυτό του τού σήμερα, να προσδιορίσει τον εαυτό του τού αύριο. Και μέσα από αυτή την κορυφαία βίωση να μπορέσει να προγευτεί την ωραιότητα της αιωνιότητας.
Η μετάνοια είναι μια άνθιση. Η ψυχή μετά από την ξηρασία της αμαρτίας και την έλλειψη νερού που μαραίνει τη ζωή της, ξανανθίζει κάτω από τη χάρη του Σταυροί.
2. Μετάνοια είναι ένα σκύψιμο στα πόδια του Εσταυρωμένου. Είναι σταύρωση δική μας.
Μετάνοια είναι να σκύβει ο άνθρωπος στα πόδια του Εσταυρωμένου με πολλή εντιμότητα, με πολλή ειλικρίνεια, με πολλή αυτογνωσία, με πολλή αίσθηση στο μεγαλείο του Μυστήριου, με πολλή αίσθηση της ανακαινιστικής δυνατότητας τού Σταυρού του Χριστού.
Μετάνοια είναι να σταυρώνει ο άνθρωπος όλη μέρα τα πάθη του, όλα τα πάθη του, τις σκέψεις του, τα λόγια του, τα έργα του, τον κάθε λογισμό του.
Μετάνοια είναι να σταυρώνει την απόγνωση του, να σταυρώνει τη μελαγχολία του, να σταυρώνει την καθοδική πορεία του και να μπορεί μέσα από αυτή τη σταύρωση να απολαμβάνει τη χαρά, την ελπίδα και την ωραιότητα της αναστάσεως. Έτσι η μετάνοια είναι μια επάνοδος οπό τη θύελλα στη γαληνή.
3. Η μετάνοια είναι μια ριζική αλλαγή. “Ένα θαύμα. Ένας κάθετος διαχωρισμός με το πριν.
Μετάνοια είναι μια ριζική απόφαση να ξεκόψουμε εξ ολόκληρου από κάθε αμαρτία και πάθος. Είναι ένα θαύμα στη ζωή μας. Όπως συνέβη με την οσία Μαρία την Αιγύπτια. Κάποια στιγμή της ζωής της πήρε μια απόφαση και αποξενώθηκε από τα πάντα. Έβαλε μια καθετή διαχωριστική γραμμή και χώρισε τον εαυτό της απ’ δηλ την προηγούμενη ζωή της.
Με τι μοιάζει αυτό; Μοιάζει με τον άνθρωπο που πάσχει από γάγγραινα και παίρνει την απόφαση να κόψει το μέλος που πάσχει να το πετάξει και λέει μπορώ να ζήσω και χωρίς αυτό. Αυτό κάνει, αυτό είναι μετάνοια. Κάποια στιγμή οριοθετώ τον εαυτό μου και λέω απλά: Από εδώ και πέρα μπορώ να ζω και χωρίς την αμαρτία. Έστω κι αν ζω ανάμεσα σε χιλιάδες ανθρώπους, θα είμαι εγώ και ο Θεός μου.
Πότε μπορεί να συντελεστεί μέσα μας η μετάνοια σε μια στιγμή; Οι νηπτικοί πατέρες λένε ότι συντελείται από τότε που ο άνθρωπος θα πει συνειδητά «ήμαρτον» και το πει με όλη του την καρδιά και με όλη του την ψυχή, από τότε ξεκινάει το Μυστήριο της μετάνοιας.
4. Η μετάνοια κάνει τον άνθρωπο άγιο.
Και όταν στην ψυχή του άνθρωπου συντελείται αυτό το θαύμα της μετάνοιας, τότε ο άνθρωπος δεν δεσμεύεται καθόλου από την όποια προηγούμενη ζωή του. Αυτό φαίνεται στη ζωή των αγίων της Εκκλησίας μας, που έφτασαν και να θαυματουργούν, με το έλεος και τη δύναμη του Θεού. Αυτό σημαίνει πως όλα μπορούν να αλλάξουν στη ζωή του άνθρωπου. Ένας άγιος μπορεί να έζησε μια τραγική ζωή, να πόνεσε, να λύπησε τον Κύριο, οριοθέτησε όμως κάποια στιγμή τη ζωή του με μια καθετή τομή και από τότε καταξιώθηκε των μεγίστων αγαθών. Θαυματουργούν ακόμη και τα ιερά του λείψανα.
Έτσι η ανθρώπινη καρδιά που μπορεί να είχε γίνει σαν πέτρα από την αμαρτία, μπορεί τώρα να γίνει μια Αγία Τράπεζα, πάνω στην ποια να ιερουργείται το μυστήριο της μετάνοιας. Το μυστήριο της Σταυρώσεως και της Αναστάσεως του Κυρίου, αλλά και του ανθρώπου.
5. Μετάνοια όχι Από φόβο αλλά Από αγάπη.
Ακρογωνιαίος, λίθος, για μια τέτοια μετάνοια είναι η πίστη του ανθρώπου στην αγάπη του Θεού. Αν ο άνθρωπος μετανοήσει από φόβο, αυτή η μετάνοια δεν θα κρατήσει πολύ. Ο φόβος είναι ένα ασταθές βιώμα. Ο φόβος φεύγει γρήγορα και ο άνθρωπος ξαναγυρίζει στην αμαρτία. Αν ο άνθρωπος μετανοήσει από ενθουσιασμό, π.χ. μπορεί να ακούσει ένα καλό και δυνατότητας κήρυγμα και να πει: Πρέπει να μετανοήσω. Ο ενθουσιασμός φεύγει και ο άνθρωπος γυρίζει στην αμαρτία. Ενώ η μετάνοια που γεννάτε από την αγάπη του Θεού μένει, δεν έχει τέλος. Αυτός που αγαπάει, νιώθει ότι πρέπει να αγαπήσει περισσότερο και θα δέχεται περισσότερο την αγάπη του Θεού.
6. Η αγάπη του Θεού μας βεβαιώνει για την συγχώρεση.
Ζώντας στην απεραντοσύνη της αγάπης αυτής του Θεού, που δεν έχει μέτρο, δεν θα αφήσει να εισχωρήσει μέσα του η αβεβαιότητα: «άραγε έχω σωθεί; Άραγε αυτό που έκανα θα το συγχωρήσει ο Θεός;…». Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο Κύριος ανέβηκε στο Σταυρό από αγάπη προς τον άνθρωπο κι ο άνθρωπος μετανοεί από αγάπη στο Θεό και η αγάπη του Θεού τον ανασταίνει σε μια καινούργια ζωή, όποιος κι αν ήταν πριν.
Ρώτησαν κάποτε τον αββά Σισώη, που ζούσε στην έρημο: «Πόσες φόρες πρέπει να μετανοήσει ο άνθρωπος; Τρεις, δέκα, εβδομήκοντα;» Κι εκείνος απάντησε: «Όσες φορές μπορεί να σηκωθεί όταν πέσει». Δεν είναι αυτό λόγος παρηγοριάς από ένα γέροντα της ερήμου. Είναι μια αλήθεια. Αρκεί ο άνθρωπος να έχει τη δύναμη να σηκωθεί όταν πέσει. Και να σηκωθεί με εμπιστοσύνη στην αγάπη του Θεού.
Κλείσιμο: Το γεγονός της μετάνοιας, όπως είδαμε, είναι μεγάλο και αξιοθαύμαστο. Μοναδικό σε αξία.
Βεβαία η μετάνοια φαίνεται δύσκολο γεγονός, αν το δει κάνεις με μέτρα ανθρώπινα. Αλλά η μετάνοια είναι ένα θαύμα. Δεν είναι αποτέλεσμα σκέψεως. Είναι το συνεχές θαύμα που επιτελεί ο Κύριος μέσα στην ανθρωπινή ψυχή.
Είναι το θαύμα του «εκ γενετής τυφλού» που άνοιξαν τα μάτια του αμέσως.
Είναι το θαύμα της θεραπείας του παραλυτικού που σηκώθηκε .και περπάτησε.
Είναι το θαύμα που έγινε στην οσία Μαρία την Αιγυπτία και άλλαξε ριζικά ζωή.
Είναι το θαύμα που γίνεται αιώνες τώρα στις ψυχές των πιστών που αγαπούν τον Κύριο.
Είναι το θαύμα της υπάρξεως των αγίων που στολίζουν την κάθε εποχή και το οποίο οφείλεται στη μετάνοια του πιστού και την αγάπη του Θεού.
Και τούτο γιατί ενώ η αμαρτία είναι ξανά-Σταύρωση του Χριστού ενώ με τις αμαρτίες μας και τα πάθη μας σταυρώνουμε το Χριστό και πάλι, με τη μετάνοια μας, αντιθέτως, σταυρώνουμε τον εαυτό μας και μετέχουμε έτσι στο Σταυρό του Χριστού.
Γι’ αυτό είναι μεγάλο γεγονός η μετάνοια.
Γι’ αυτό γίνεται χαρά μεγάλη στον ουρανό κάθε φορά που ένας αμαρτωλός μετανοεί.
Γι’ αυτό και ο Μέγας Κανών, όπως είδαμε, καλεί τους ουρανούς να προσέξουν και τη γη να ακούσει με προσοχή τα λόγια και τη φωνή ενός ανθρώπου που μετανοεί.
Το ερώτημα είναι: Η μετάνοια η δική μας είναι τόσο μεγάλη και δυνατή;
Από το βιβλίο θεμάτων των ΧΜΟ για παιδιά Λυκείου
